ستونها و ارکان دین اسلام که امامت و نماز و زکات و حج و روزه

ماده اول در اساس و دعائم و ستونهای دین اسلام که نماز و زکات و حج و روزه و امامت است.

ستونها و ارکان دین اسلام را : در پیج اینستاگرام مطالعه نمایید و از سوالاتی که در کامنت ها شده مطلع شوید و اگر سوالی هم داشتید از طریق کامنت ها و دایرکت اقدام نمایید.

آیات شریفه در بیان دین اسلام

قال الله تعالى؛

« إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ وَمَن يَكْفُرْ بِآيَاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ ».

« یعنی به درستی که دین حق در نزد خداوند، منحصر است به دین اسلام و اختلاف نکردند اهل کتاب از یهود و انصاری که به آنها کتاب داده شده بود، مگر بعد از علم و دانستن آنها، حق بودن دین اسلام را و اختلاف آنها در بین خودشان از جهت عناد و حسد و ستم کاری بوده است، نه از برای ندانستن دین حق و هر که بر آیات و علامات دین حق بودن اسلام کافر شود و آیات خداوند را درباره ی دین اسلام انکار نماید، پس به درستی که خداوند به زودی حساب کننده و جزای اعمال کافران را خواهد داد بعد از مرگ ایشان.»

• سوره آل عمران آیه ۱۹

و ايضا فرموده؛

« وَ قُل لِّلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَالْأُمِّيِّينَ أَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوا وَّإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ » .

« یعنی بگو ای پیغمبر بر آن کسانی که داده شده بر آن ها کتاب از یهود و نصاری و مجوس و بر آن کسان بگو که اهل کتاب نبوده اند از بت پرستان و آتش پرستان و غیر ایشان، آیا مسلمان شدید بعد از دانستن علامات حق بودن اسلام؟ پس اگر اسلام را قبول نمایند، هر آینه هدایت می یابند به خیر و خوبی دنیا و آخرت و اگر اعراض بکنند از دین اسلام، پس از برای تو فقط تبلیغ و رسانیدن دین است و خداوند دانا و بینا است بر بندگان خود و جزای هر کس را خواهد داد.»

• سوره آل عمران آیه ۲۰

و ایضا فرموده؛

« وَ مَن يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ. »

« یعنی هر کس به غیر از دین اسلام از برای خودش دینی اخذ نماید و در آن دین عبادات و حسنات به عمل بیاورد، پس اعمال او هرگز قبول نمی شود از او و علاوه بر این در آخرت از جمله زیانکاران خواهد بود. »

• سوره آل عمران آیه ۸۵

✍️  و این سه آیه در سوره ی آل عمران است و حاصل ترجمه ی آنها این بود.

✍️  پس در این آیات دین و هدایت و قبول شدن طاعات منحصر است بر دین اسلام و در آیه ی اول قبول نکردن آن را بر کفر نسبت داده و در آیه ی آخر غير اهل اسلام را از زیان کارها قرار داده و اعمال آنها را قبول نفرموده.

✍️  پس باید اصل و اساس و دعایم و ارکان و ستون های دین اسلام ذکر شود و معلوم و معین گردد تا این که همه کس بداند و عمل و اعتقاد نماید.

احادیث در مورد ستونها و بنای دین اسلام

در کتاب «کافی» به سند صحیح خود از فضیل روایت کرده که حضرت باقر ^{علیه السلام} فرموده؛

بنای اسلام بر پنج چیز شده؛ نماز و زكات و حج و روزه و دعوت نشدند مردمان به چیزی مثل دعوت شدن ایشان بر ولایت و امامت و خلافت در روز غدیر خم.

• کافی ج ۲ ص ۱۵ ح ۳

همچنین بخوانید : تمام مسائل احکام نماز را طبق آیات و احادیث اهل بیت علیهم السلام .

و ايضا از ابو حمزه ثمالی روایت نموده که حضرت باقر ^{علیه السلام} فرمود؛

بنا گردیده دین اسلام بر پنج چیزی، نماز و زكات و حج و روزه و دعوت نشده اند مردمان مثل آن دعوتی که بر ولایت و امامت شده اند.

• کافی، ج ۲، ص ۱۵،ح ۱

و ايضا از فضیل روایت کرده که حضرت باقر ^{علیه السلام} فرمود؛

دین اسلام برپا شده بر پنج چیز؛ نماز و زكات و حج و روزه و ولایت و خلافت و امامت و دعوت نشدند مردمان به چیزی مثل آن دعوتی که بر ولایت شده اند؛ پس با وجود این، اغلب مردمان این چهار تکلیف را گرفته اند و تکلیف ولایت و امامت را ترک کردند.

• کافی، ج ۲، ص ۱۵،ح ۲

و ايضا از عبدالحمید روایت کرده که حضرت صادق ^{علیه السلام} فرمود؛

به درستی که خداوند در اساس دین اسلام پنج چیز قرار داده و واجب فرموده و در چهار تکلیف از آن پنج چیز در بعض اوقات مردمان را معذور کرده و در یکی از آنها در همه اوقات به ایشان واجب کرده و عذری برای کسی نگذاشته. یعنی در نماز و زكات و حج و روزه از برای مردمان عذری پیدا میشود که ترک میکنند و در امامت و خلافت حضرت امیرالمؤمنین ^{علیه السلام} عذری ندارند و باید در همه‌ اوقات اعتقاد نمایند.

• کافی، ج ۸، ص ۲۷۰، ح ۳۹۹

احادیث در مورد ستونهای دین اسلام و قبولی طاعات و اعمال

و ايضا در کافی از ابی الیسع روایت کرده که به حضرت صادق ^{علیه السلام} عرض کردم؛

که دعایم و ستون های دین اسلام را بیان فرمایید، چنان ستونهایی که با عمل کردن به آنها و اعتقاد نمودن به آنها، طاعات و اعمال من قبول شود و اگر بر چیز دیگر جاهل باشم به من ضرر نداشته باشد؟

پس حضرت فرمود؛ شهادت بر وحدانیت خداوند و به رسالت حضرت پیغمبر ^{صلی الله علیه و آله} و اقرار نمودن بر آن چه آن حضرت از جانب خداوند آورده و در اموال زكات قرار داده و ولایت و امامت که خداوند بر آن امر فرموده و آن ولایت و امامت آل محمد ^{صلی الله علیه و آله} است؛

به درستی که حضرت رسول الله ^{صلی الله علیه و آله} فرموده؛ هر که بمیرد و امام زمان خود را نشناسد، به طریق زمان جاهلیت مرده و خداوند در خصوص امام فرموده؛ « أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ »
و اولی الامر، اول حضرت امیرالمؤمنین ^{علیه السلام} بود و بعد از او حضرت امام حسن ^{علیه السلام} و بعد از او حضرت امام حسین ^{علیه السلام} و بعد از او حضرت امام زین العابدین ^{علیه السلام} و بعد از او حضرت امام باقر ^{علیه السلام} و بعد از او همچنین خواهد شد امر امامت و به درستی که زمین اصلاح نخواهد شد مگر به وجود امام از ایشان و هر که بمیرد و امام خود را نشناسد ، پس آن کس مرده مردن اهل جاهلیت و محتاج ترین یکی از شما به معرفت امام آن وقت است که روح او به گلویش برسد و در آن وقت می گوید که هر آینه در اعتقاد خوبتر بودم.

• سوره نساء آیه ۵۹ | کافی، ج ۲، ص ۲۰، ح ۶

و ایضا در «کافی» از اسماعیل جعفی روایت کرده؛

یک نفر مردی به خدمت حضرت باقر ^{علیه السلام} وارد شد و با او یک صحیفه بود.

حضرت باقر ^{علیه السلام} فرمود؛

صاحب این سؤال نموده از آن دینی که اعمال در آن قبول می شود و بدون آن دین عملها قبول نمی شود؟

او عرض کرد؛ بلی؛

حضرت فرمود؛ آن دینی که اعمال در آن قبول می شود، شهادت به وحدانیت خداوند و این که حضرت پیغمبر اکرم ^{صلی الله علیه و آله} بنده و فرستاده ی اوست و اقرار کردن به حق بودن آنچه آن حضرت از جانب خداوند آورده و اقرار نمودن به ولایت و امامت ما اهل بیت آن حضرت و برائت کردن از دشمنان ما و تسلیم شدن بر اوامر ما در احکام دین و پرهیزکاری و تواضع نمودن و منتظر شدن بر ظهور قائم ما اهل بیت و به درستی که از برای ما سلطنت خواهد شد در تمام روی زمین هر وقتی که خداوند خواسته باشد آن را به ما خواهد داد به ظاهر شدن قائم ما.

• کافی، ج ۲، ص ۲۳، ح ۱۳

احادیث در مورد بنای دین اسلام و این که فضیلت کدام یک از ارکان بیشتر است.

و ایضا در کافی از زراره روایت کرده که حضرت باقر ^{علیه السلام} فرمود؛

بنای اسلام بر پنج چیزی شده؛ به نماز و زكات و حج و روزه و بر ولایت و امامت.

گفتم؛ کدام یکی از اینها افضل است؟

حضرت فرمود؛ ولایت ؛ زیرا که ولایت کلید و مفتاح این ها است و صاحب ولایت و امامت دلالت کننده به اینها است.

گفتم؛ بعد از امامت کدام افضل است؟

حضرت فرمود؛ نماز ؛ زیرا که حضرت پیغمبر ^{صلی الله علیه و آله} فرمود؛ نماز عمود دین شما است.

گفتم؛ بعد از نماز کدام افضل است؟

حضرت فرمود؛ زکات ؛ به علت این که خداوند زکات را در قرآن با نماز ذکر فرموده و اول نماز را و بعد از آن زکات را بیان کرده و حضرت پیغمبر ^{صلی الله علیه و آله} فرموده که زکات دادن ذنوب را زایل میکند.

گفتم؛ بعد از زکات کدام افضل است؟

حضرت فرمود؛ حج ؛ و خداوند فرموده؛ « وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ. » و حضرت رسول ^{صلى الله عليه و آله و سلم} فرموده که یک حج مقبول، خوب است از بیست نماز نافله قبول شده. و فرموده هر که طواف بکند هفت شوط به خانه خداوند و دو رکعت نماز طواف بگذارد، خداوند او را بیامرزد. و فرموده در روز عرفه و روز مزدلفه در فضیلت حج آن چه فرموده.

گفتم؛ بعد از حج کدام یکی؟

حضرت فرمود؛ روزه؛

گفتم؛ چرا روزه در آخر همه واقع شد؟

حضرت فرمود؛ حضرت رسول الله ^{صلى الله عليه و آله و سلم} فرموده؛ روز سپر است از آتش دوزخ.

و بعد از بیان این ها فرمود؛

به درستی که افضل عبادات و طاعات آن است زمانیکه از تو فوت شود توبه آن منحصر گردد بر ادای آن و نماز و زكات و حج و ولایت عبادات مخصوصه است که هیچ چیزی عوض نمی شود بر آنها و روزه زمانیکه از تو فوت شد، به سبب سفر و مرض عوض فوت شده را در سایر روزها به جای میآوری و در وقت اطاقه در عوض روزه صدقه میدهی و قضا ندارد، و اما آن چهار طاعت پس در عوض آنها چیز دیگر کفایت نمیکند.

و فرمود؛

بالاترین و بهترین امورات دین و مفتاح و باب طاعات و رضای خداوند اطاعت نمودن است بر امام بعد از معرفت او، زیرا که خداوند فرموده « مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ وَ مَنْ تَوَلَّى فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظاً » یعنی؛ هر که اطاعت نماید بر پیغمبر ^{صلى الله عليه و آله و سلم} در تعيين و نصب امام و خلیفه بعد از خود پس آن کس به خداوند اطاعت کرده و هر که از این فرمایش او اعراض نماید، پس او را به حال خود بگذارد جزای اعراض او را خداوند قهار خواهد داد .

وحضرت فرمود ؛ آگاه باش اگر شخصی قائم الليل و صائم النهار و همه شبها و روزها در نماز و روزه بوده باشد و جميع مال خود را تصدق بکند و همه ساله حج نماید و اما امام را که از جانب خداوند و پیغمبر ^{صلی الله علیه و آله} او تعيين شده و بیان گردیده نشناسد، تا این که او را به خود امام بداند و جميع اعمال و عبادات و طاعات خود را به دلالت او به جای بیاورد پس از برای آن شخص در نزد خداوند ثواب نخواهد شد و از اهل ایمان نمی شود و ایمان و ثواب طاعات و عبادات موقوف است بر اطاعت و دلالت امامی که از جانب خداوند و پیغمبر ^{صلی الله علیه و آله} و تعیین ایشان باشد.

• سوره آل عمران آیه ۹۱ | سوره نسا آیه ۸۲ | کافی، ج ۲، ص ۲۰، ح ۵

✍️ و از امثال این احادیث صحیحه در کتب اربعه و در جوامع اربعه بسیار است خصوصا در کتاب بحار الانوار و وسائل الشيعه.

فرمایش مؤلف در مورد قبولی طاعات و امامت و خلافت امیرالمومنین ^{علیه السلام}

✍️ و حاصل مضمون این احادیث این است که اساس اسلام و دعائم آن و اصل اسلام و ارکان و ستون های آن ولایت و امامت اهل بیت پیغمبر ^{صلی الله علیه و آله} است و نماز و زكات و حج و روزه است و در روایت اسماعیل جعفی یکی از آنها انتظار ظهور حضرت قائم ^{علیه السلام} است که سلطنت تمامی روی زمین را خواهد کرد و خود آن حضرت در زمان ظهور خودش به شرع انور جد امجد خود ترویج خواهد نمود چنان که تفصیل آنها را در کتاب تحفة المهدیه حقیر بیان کرده است.

✍️ و در حدیث فضیل فرموده که ولایت و امامت را حضرت رسول الله ^{صلی الله علیه و آله} در حدیث غدیر بیان فرموده و خلافت و امامت حضرت امیر المؤمنين ^{علیه السلام} زیادتر از نماز و زكات و حج و روزه واضح و آشکار کرده؛

✍️ و حدیث غدیر را مرحوم سید هاشم بحرانی در کتاب غایة المرام با هشتاد و نه طریق از علماء اهل سنت و با چهل و سه طریق در احادیث شیعه روایت کرده و محمد بن جریر طبری سنی شافعی با هفتاد و پنج طریق و ابوالعباس احمد بن عقده با یکصد و پنج طريق و احمد حنبل امام حنبلی با چهل طریق در کتاب مسند خود و قاضی ابوبکر جعابی با یک صد و بیست و پنج طریق و صاحب صحیح بخاری و ثعلبی در تفسیر خود و ابن مغازلی شافعی در کتابش و ابن جزری شافعی در کتاب « اسنى المطالب فی مناقب علی بن ابی طالب » از طرق كثيره و نسبت داده منکر حدیث غدیر را بر جهل و عصبیّت.

✍️ و جمع کثیر از علماء اهل سنت کتاب مستقل و بعضی از آنها دو کتاب در حدیث غدیر تأليف کرده اند.

✍️ و مرحوم سید ابن طاووس و مرحوم ابن شهر آشوب نقل کرده اند از ابوالمعالی جوینی که میگفت: در بغداد در دکان صحّاف یک مجلد کتاب دیدم و در آن کتاب روایات حدیث غدیر را نقل کرده بود و در آن نوشته بود این مجلد بیست و هشتم است در حدیث غدیر و طرق آن و بعد از این شروع می شود بر مجلد بیست و نهم و تفصیل اسامی علماء اهل سنت که در حدیث غدیر کتاب نوشته و یا آن را روایت کرده در کتاب شرح نهج البلاغهء مرحوم حاج میر حبیب الله مجتهد خوئی اعلى الله مقامه است و مرحوم سید حسین هندي اعلى الله درجاته دو مجلد در حدیث غدیر نوشته و همه را از علماء اهل سنت روایت کرده و کتاب آن بزرگوار موسوم است بر عبقات الانوار و دوازده مجلد است در اثبات خلافت و امامت حضرت امیرالمؤمنین ^{علیه السلام} از کتابهای اهل سنت.

✍️ پس از اینها معلوم شد معنی دو حدیث فضيل در «کافی» که حضرت باقر ^{علیه السلام} فرموده ؛ دعوت کرده نشده اند مردمان بر چیزی از احکام دین اسلام مثل آن دعوتی که بر ولایت و امامت حضرت امیرالمؤمنین ^{علیه السلام} شده‌اند در روز غدیر.

✍️ و از این جهت در آخر حدیث زراره فرمود؛ که اگر کسی در روزها روزه شود و در شبها در نماز باشد و جميع مال خود را صدقه بدهد و تمام عمر خود را حج نماید و امام خود را نشناسد از اهل بیت حضرت پیغمبر ^{صلی الله علیه و آله} تا این که جميع اعمال و عبادات او به دلالت آن امام باشد پس آن کس در نزد خداوند ثواب ندارد و اهل ایمان نخواهد شد و بدون ایمان میشود با وجود این همه طاعات و عبادات ؛

✍️ و مسئله خلافت و امامت را در این احادیث مذکوره و در غیر از اینها از احادیث صحیحه اهم طاعات قرار داده از جهت این که مردمان احکام دین اسلام را و مسائل حلال و حرام را از او و از فرمایشات او یاد بگیرند و با دستورالعمل او رفتار نمایند و در احکام اسلام به دلالت و هدایت او عبادت و اطاعت بکنند چنانکه در حدیث زراره بیان فرموده.