ترک کننده نماز کافر است
ماده هفدهم در اینکه ترک کننده نماز و انکار کننده نماز کافر است ؛
قال الله تعالی؛
« وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ »
یعنی؛« نماز را برپا دارید و اقامه بکنید و از جمله مشرکان نباشید ».
سوره روم آیه ۳۱
و در تهذیب از زراره روایت کرده که حضرت باقر علیه السلام در حدیثِ تعداد نماز نوافل فرمود؛
و اینها مستحب است و فریضه نیست و ترک کننده نماز فریضه کافر است و ترک کننده نماز نوافل کافر نیست.
تهذیب ج ۲ ص ۷ ح ۱۳
وسائل الشیعه ج ۴ ص ۴۱
و در فقیه از ابن صدقه روایت کرده که از حضرت صادق علیه السلام سوال کردند؛
که چرا زناکار کافر نمیشود و تارک نماز کافر میشود؟ و دلیل بر این چیست؟
حضرت فرمود؛
زیرا که زناکار و امثال او از لواط و غیره از جهت شهوت و لذت آن کار میکنند و تارک نماز ترک میکند نماز را از جهت خفیف شمردن آن.
کافی ج ۲ ص ۲۸۴ یا ۲۱۷ باب ۱۶۵ ح ۱۰
فقیه ج ۱ ص ۱۳۲ ح ۶۱۶
قرب الإسناد ص ۲۲
علل الشرایع ص ۳۳۹ باب ۳۷ ح ۱
وسائل الشیعه ج ۴ ص ۴۱
✍ و بیان این مطلب آن است که زنا کننده و مثل او در زنا و در مثل آن از جهت لذت میکند و لذت میبرد، و هر که نماز را ترک بکند قصد او لذت و شهوت نیست و زمانی که لذت نشد، پس ترک نماز از جهت خفیف شمردن نماز میشود و وقتی که خفیف شمردن نماز شد کافر خواهد شد.
✍ و این حدیث را در کافی روایت کرده و در آخر آن از حضرت صادق علیه السلام سوال نمود؛
چه فرق دارد در بین کسی که به زن نامحرم نظر کند و با او زنا نماید و یا مسکرات بخورد و در این که شخص نماز را ترک بکند؟ و زنا کننده و شارب خمر چرا دین را خفیف نمیشمارد و تارک نماز خفیف می‌شمارد؟ دلیل و علت در این چیست؟
حضرت فرمود؛
علت این است که در ترک نماز شهوت و لذت نیست و در زنا و خوردن شراب لذت است و ترک کردن نماز از جهت خفیف داشتن دین است و فرق در بین ترک کننده‌ی نماز و خورنده‌ی مسکرات و زناکنندگان این است.
کافی ج ۲ ص ۲۸۴ یا ۲۱۷ باب ۱۶۵ ح ۱۰
و در کافی از قداح از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده که به نزد حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله کسی آمد و گفت؛
به من وصیت فرمایید!
آن حضرت فرمود؛
نماز را با قصد و عمد ترک نکن و هر که با عمد نمازش را ترک بکند، ملت اسلام از او بری میشود.
کافی ج ۳ ص ۴۸۸ یا ۲۷۹ باب ۲۷۱ ح ۱۱
وسائل الشیعه ج ۴ ص ۴۲
و در کتاب محاسن از برید عجلی از حضرت باقر علیه السلام روایت کرده که حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله فرموده؛
که در بین مرد مسلمان و این که او کافر شود این است که نماز فریضه را با عمد ترک بکند و یا این که تهاون به نماز نماید و نماز را نگذارد.
برقی محاسن ص ۸۰
وسائل الشیعه ج ۴ ص ۴۳
✍ و مرحوم صدوق این حدیث را در عقاب الاعمال ذکر کرده.
عقاب الأعمال ص ۲۷۴ ح ۱
و ایضاً از جابر روایت کرده که حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله فرموده؛
فرق در بین ایمان و کفر همان ترک نماز است.
عقاب الأعمال ص ۲۷۵ ح ۲
و در نهج البلاغه در مواعظ حضرت امیرالمومنین علیه السلام است که فرمود؛
اقبال بکنید به نماز و حفظ نمایید نماز را و زیادتر نماز گذارید و تقرب بکنید با نماز به خداوند و نماز بر مؤمنین واجب نوشته شده، آیا نمیدانید جواب اهل دوزخ را که به آنها میگویند ؛
« مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَر» ، « قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ »
یعنی؛ « چه باعث شده که شما را به دوزخ آوردند » ، « گفتند ما از نمازگذارندگان نبودیم ».
سوره مدثر ۴۳، ۴۴
نهج البلاغه ترجمه محمد دشتی ص ۴۱۸ خطبه ۱۹۹
✍ و مثل این آیه است در عذاب ترک کننده نماز آیه شریفه‌ی؛
« أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا »
یعنی؛« کسانی که نماز را ضایع و ترک میکنند و تابع شهوات و خواهش نفس خودشان میشوند پس زود است که آنها را به چاه غیّ دوزخ بیندازند.»
سوره مریم آیه ۶۰
و در کافی از ابن زراره روایت کرده که از حضرت صادق علیه السلام سوال کردم؛
از گناهان کبیره؟
حضرت فرمود؛
آنها در کتاب حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام هفت گناه است، اول آنها کافر شدن به خداوند است، وقتل نفس، وعقوق والدین، و خوردن رباء بعد از دانستن حرمت آن، و خوردن مال یتیم با ظلم و از جهاد فرار کردن و عوام شدن بعد از هجرت یعنی بعد از شناختن احکام اسلام جاهل شدن به آنها.
گفتم؛ گناهان کبیره اینها است؟
حضرت فرمود؛ بلی.
گفتم؛ خوردن یک درهم از مال یتیم به ظلم بزرگتر است یا ترک کردن نماز؟
حضرت فرمود؛ ترک نماز بزرگتر است.
گفتم؛ ترک کردن نماز را در جمله‌ی گناهان کبیره بیان نفرمودید !
حضرت فرمود؛ آیا برای تو در اول گناهان کبیره چه گفتم؟
عرض کردم؛ اول آنها را کافر شدن به خداوند فرمودید.
حضرت فرمود؛
ترک کننده‌ی نماز بدون علت در ترک آن کافر است.
اصول کافی ترجمه محمد باقر کمره ای ج ۵ ص ۱۳۸ ح ۸
✍ و از آیات و روایات صحیحه ظاهر میشود مشرک بودن و کافر شدن و اهل دوزخ گردیدن شخص تارک نماز با عمد و قصد بدون علت، ولكن شرک و کفر مراتب دارد و هر کافر و مشرک نجس نیست چنان که ترک کننده‌ی حج کافر است و شرک خفی و شرک جلی دارد و کفر به خداوند و کفر بر پیغمبر صلی الله علیه و آله و کفر بر امام و کفر به یکی از احکام اسلام دارد و همه یکسان نیست و بالجمله عقاب و عذاب تارک الصلاة از آیات و احادیث مذکوره معلوم شد.