در واجب بودن غسل جنابت برای نماز

تمام مسائل احکام دین اسلام : در پیج اینستاگرام منتشر شده با دلایل بیشتر بخوانید و از سوالاتی که در کامنت ها شده در مورد هر باب مطلع شوید و اگر سوالی هم داشتید در مورد این باب از طریق دیدگاه ها در پایین صفحه و یا کامنت ها و دایرکت اینستاگرام اقدام نمایید.

آیه شریفه در وجوبیت غسل جنابت

✅️ قال الله تعالی؛ « وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا »

یعنی « هر گاه جنب و در حال جنابت بوده باشید پس از برای نماز غسل بکنید و خودتان را از حدث جنابت بشویید و پاک نمایید »

• سوره مائده آیه ۶

✍در این آیه خداوند امر فرموده بر پاک کردن نمازگزار خودش را از جنابت به غسل کردن؛

سبب و علت وجوب غسل جنابت

✍ و غسل جنابت با دو سبب واجب میشود :

➀ یکی به دخول کردن:

✅️ چنانکه در کافی و تهذیب از محمد بن مسلم روایت کرده‌اند که سوال کردم از حضرت باقر ^{علیه السلام}؛

که چه وقت غسل واجب میشود بر مرد و زن؟

حضرت فرمود؛ وقتی که دخول نمود، پس در آن وقت واجب می‌شود غسل و مهر و اگر زنا باشد رجم و سنگ سار کردن آنها.

• کافی ج ۳ ص ۴۶ | تهذیب ج ۷ ص ۴۶۴ ح ۱۸۶۲

✅️ و ایضاً از محمد بن اسماعیل روایت کرده اند که سوال نمودم از حضرت رضا ^{علیه السلام}؛

که مردی با زنی در نزدیکی فرج او ملاعبه میکند و انزال منی نمیکند، چه وقت به ایشان غسل واجب میشود؟

حضرت فرمود ؛ وقتی که محل ختنه شدن ایشان به هم برسد، پس غسل واجب است.

گفتم؛ رسیدن محل ختنه به هم دیگر غایب شدن حشفه است؟

حضرت فرمود؛ بلی.

• کافی ج ۳ ص ۴۶ | تهذیب ج ۱ ص ۱۱۸ ح ۳۱۱

➁ و دوم از آنها خارج شدن منی است از مرد نه از زن؛

✅️ چنانکه در تهذیب و فقیه از حلبی روایت کرده اند که سوال کرد از حضرت صادق ^{علیه السلام}؛

از مردی که با زنی ملاعبه کرد بدون دخول کردن، آیا بر او غسل واجب است هرگاه انزال نماید، و آن زن انزال نکند؟

حضرت فرمود؛ از برای زن غسل نیست و اگر آن مرد نیز انزال نمیکرد برای او نیز غسل نبود و چونکه انزال کرده است غسل دارد.

• تهذیب ج ۱ ص ۱۲۴ ح ۳۳۵ | فقیه ج ۱ ص ۴۷ ح ۱۸۵ | استبصار ج ۱ ص ۱۱۱ ح ۳۷۰

✅️ و در تهذیب از ابن اذینه و در سند دیگر از عمر بن یزید روایت کرده که از حضرت صادق ^{علیه السلام} پرسیدم؛

که زن در خواب محتلم میشود و از او منی خارج شود چطور است؟

حضرت فرمود؛ از برای آن زن غسل واجب نیست.

• تهذیب ج ۱ ص ۱۲۳ ح ۳۲۹ و ۳۳۰

✅️ و ایضاً در تهذیب از عبید بن زراره روایت کرده که گفتم به حضرت صادق ^{علیه السلام}؛

آیا به زن غسل واجب است در احتلام او؟

حضرت فرمود؛ نه واجب نیست و کدام یکی از شما راضی میشود این را که دیده باشد که دختر و خواهر و یا مادر و یا زن او و یا یک زن از اقرباء او غسل میکند، پس از آن بپرسد که چرا غسل میکنی؟ پس آن زن بگوید که محتلم شده ام و حال اینکه او شوهر ندارد آیا بر این صبر میکند یکی از شما؟

و بعد از آن فرمود؛ نه، از برای زنان غسل نیست و این غسل احتلام را خداوند به شما مردان واجب نموده و فرموده « وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا » و برای زنان نفرموده.

• سوره مائده آیه ۶ | تهذیب ج ۱ ص ۱۲۴ ح ۳۳۲

✍ و از این دو حدیث صحیح معلوم شد که غسل احتلام در فرض خروج منی از برای مردان است نه برای زنان ؛

✍ و در احادیث دیگر وارد شده که در این فرض از برای زنان مثل مردان نیز غسل واجب است هرگاه انزال نماید، پس آن احادیث محمول است بر تقیه در روایت و یا محمول است بر وجوب غسل به آنها، در واقع ولکن به مردان واجب نیست یاد دادن این مسئله به زنان چنانکه در حدیث ادیم بن حر امام صادق ^{علیه السلام} فرمود که ؛ یاد ندهید این را به زنان تا این که وجوب به غسل را حیله اخذ نکنند.

احتلام در خواب بدون خروج منی موجب غسل نیست

✅️ و در کافی از ابن ابوالعلا روایت کرده که سوال کردم از حضرت صادق ^{علیه السلام}؛

از کسی که در خواب محتلم میشود و لذت مییابد و زمانی که بیدار میشود در لباس و بدن خود منی پیدا نمیکند؟

حضرت فرمود؛ غسل بر او نیست.

• کافی ج ۳ ص ۳۳ ح ۱

اقسام و کیفیت غسل

✍ و غسل بر دو قسم است؛

➀ یکی غسل ارتماسی؛

✅️ چنانکه در کافی و تهذیب از حلبی روایت کرده اند که حضرت صادق ^{علیه السلام} فرمود؛

زمانی که جنب ارتماس کرد و زیر آب رفت یک مرتبه کفایت است برای او.

• کافی ج ۳ ص ۳۱ ح ۵

➁ و دومی غسل ترتیبی؛

✅️ در فقیه از ابونصر روایت کرده که حضرت رضا ^{علیه السلام} فرمود؛

در غسل جنابت که اول نجاسات بدن را بشو و بعد از آن بریز به سر خود و سایر بدن خود را آب را.

• فقیه ج ۱ ص ۵۸ باب صفة غسل الجنابة

✅️ و در کافی و تهذیب از زراره روایت کرده اند که حضرت باقر ^{علیه السلام} فرمود؛

بر هر چه از بدن جنب آب جاری شود اندک باشد و یا زیادتر کفایت می‌کند از غسل.

• کافی ج ۳ ص ۲۱ ح ۴ | تهذیب ج ۱ ص ۱۳۷ ح ۳۸۰ | استبصار ج ۱ ص ۱۲۳ ح ۴۱۶

✅️ و در تهذیب از زراره روایت کرده که از حضرت صادق ^{علیه السلام} سوال کردم؛ از غسل جنابت؟

حضرت فرمود؛ قبل از غسل دست های خود را میشویی و مضمضه و استنشاق میکنی و بعد از این غسل میکنی و بدن خود را از سر تا پاها میشویی و قبل از آن و بعد از آن وضوء ندارد و هر چه از بدن آب بر آن برسد، پاک میشود از جنابت و اگر کسی یک مرتبه به زیر آب برود کفایت میکند، هر چندیکه بدن خود را نمالد.

• تهذیب ج ۱ ص ۱۴۸ ح ۴۲۲

✍ و در این حدیث غسل ارتماسی را بیان فرموده که یکدفعه به زیر آب رفتن است ، و غسل ترتیبی را ذکر که عبارت است از شستن بدن و آب را بر بدن رساندن از قرن تا به قدم و از سر تا پاها ، پس بنابراین حدیث که از یکی از صاحبابن سرّ امامان که زراره است رسیده پس در غسل جنابت ترتیب و راست و چپ نیست و بلکه واجب همان رساندن آب بر بدن از سر تا پا است.

قواعد الاسلام جلد 2 ص 16 باب غسل جنابت

✍ و از این سه حدیث معلوم میشود که در غسل ترتیبی، ترتیب لازم نیست و خصوصا از حدیث آخر که فرمود؛ بدن خود را از سر تا به پاها بشوی ؛ و اگر ترتیب واجب میشد چطور در این احادیث ملاحظه نمیفرمود و بلکه ترتیب را بر میداشت؟!

غسل جنابت با باران

✅️ در کافی از محمد بن ابوحمزه روایت کرده که امام صادق ^{علیه السلام} فرمود؛

در کسی که جنب است که اگر در باران ایستاده باشد تا اینکه باران بر جسد او برسد پس کفایت است بر غسل او ؛

• کافی ج 3 ص 44 ح 7 | قواعد الاسلام عالم بزرگوار مرحوم عرب باغی ج ۲ ص ۱7

اگر ترتیب در غسل ترتیبی واجب بود چرا زیر باران ایستادن از غسل کفایت بکند؟

قواعد الاسلام جلد 2 ص 16 باب غسل جنابت

✅️ در فقیه و قرب الاسناد و تهذیب از علی بن جعفر روایت کرده اند که از امام موسی کاظم ^{علیه السلام} سوال کردم؛

از جنب که آیا کفایت میکند از غسل جنابت او که در باران ایستاده باشد تا این که سر و بدن خود را بشوید و حال اینکه او قادر است به غیر از این؟

حضرت فرمود ؛ اگر بشوید مثل شستن در آب پس کافی است بر او.

• فقیه ج 1 ص 20 ح 27 | تهذیب ج 1 ص 149 ح 424 | قرب الاسناد ج 1 ص 182 ح 672 | قواعد الاسلام عالم بزرگوار مرحوم عرب باغی ج ۲ ص ۱7

✍و مثل این است احادیث دیگر در کفایت باران در غسل جنابت.

قواعد الاسلام جلد 2 ص 16 باب غسل جنابت